DE UITDAGING
Wat was de uitdaging om het project op te starten? Wat ervaarden jullie als een probleem? Waarom wilden jullie dit project doen?
Projectmedewerker Ine Soenen van Stam vzw verwoordde de uitdaging voor Schoolwerk2.0 aan het begin van het project als volgt:
Ik herinner me dat ik als test eens twee rapporten voorlegde aan een panel van potentiële werkgevers die op zoek waren naar een nieuwe arbeider. Het ene rapport was van een leerling uit het BuSO, het andere van een leerling vanuit een BSO-opleiding tuinbouw. Ik vroeg hen of ze door de rapporten een goed beeld van deze leerlingen hadden en wie ze zouden willen aannemen. Al heel snel kwam het antwoord van iemand van de groep. Hij antwoordde dat hij op basis van die beide rapporten geen van beide zou aannemen. De reden daarvoor laat ik even in het midden, maar ik vond dit antwoord kenmerkend omdat die jongeren op de arbeidsmarkt gingen komen en dus hoopten om werk te vinden. Maar uit de reacties van de panelleden bleek dat zij nog helemaal niet klaar waren voor die arbeidsmarkt. Of moet ik het anders stellen? Misschien was de arbeidsmarkt nog niet klaar voor hen? Vandaar onze droom om zo snel mogelijk naar een ‘inclusieve’ arbeidsmarkt te gaan, waar iederéén op terecht kan. In het Vlaamse regeerakkoord wordt daar heel veel aandacht aan besteed. Men zegt daar de werkzaamheidsgraad sterk te willen optrekken. Maar, het is onmogelijk om naar een inclusieve arbeidsmarkt te gaan, als er niet eerst ook echt inclusief onderwijs is waar men loskomt van het denken in hokjes. Inclusief onderwijs is nog altijd een hot topic waarover al heel veel gediscussieerd is, maar waar er – volgens ons, anno 2019 – nog steeds niet veel gerealiseerd was in de praktijk. Ook van daaruit kwam ons idee om ons project Schoolwerk2.0 in te dienen. Ik ben zelf actief als coördinator bij Stam vzw, de koepel van de West-Vlaamse arbeidszorginitiatieven. Bij onze leden hadden wij vastgesteld dat op vijf jaar tijd de gemiddelde leeftijd van een persoon in arbeidszorg gedaald was van 45 jaar naar 32 jaar. Dat is een enorme daling en een verontrustende tendens, want de grootste oorzaak van die daling was eigenlijk vooral omdat jongeren niet meer doorstroomden naar de bezoldigde arbeidsmarkt, en dus de weg probeerden te zoeken via arbeidszorg. Dit is, met andere woorden, onbezoldigde arbeid gecombineerd met zorg op maat voor mensen die niet, nog niet, of niet meer op de betaalde arbeidsmarkt terecht kunnen, waar vooral hun kwaliteit van leven centraal staat. In ons project wilden we de brug vormen tussen arbeidszorg en de arbeidsmarkt, dus tussen de school en de werkgever en die methodiek van arbeidszorg – die al 20 jaar bestaat – breed gaan inzetten. Die methodiek was voorbehouden voor een selectief aantal organisaties die vanuit arbeidszorg mensen hielpen activeren, al dan niet richting betaalde arbeid. Wij wilden ervoor zorgen dat die methodiek ook door scholen ingezet kan worden en in de hele brede zin, dus binnen het volledige economische bestand. We wilden vooral jongeren gaan klaarmaken voor de arbeidsmarkt, maar vooral ook de arbeidsmarkt en het onderwijs gaan klaarmaken voor al die jongeren. Daarvoor moesten we eerst goed weten wat de drempels maar vooral ook wat de hefbomen zijn om bij jongeren uit alle mogelijke onderwijsvormen competentiegericht naar de arbeidsmarkt te laten stappen. Volgens ons is het daarbij heel belangrijk om los te komen van het hokjesdenken en ons niet alleen toe te spitsen op het BuSO of BSO-richtingen.
VAN/NAAR-MODEL
Voor het ESF-project dachten de aanvragers na over een ‘van/naar-model’ voor leven, leren en werken dat ze in hun project wilden realiseren. Dit is het ‘van/naar-model’ van Schoolwerk2.0:
- VAN BuSo naar maatwerk NAAR dynamisch verkeer tussen school en werk met arbeidszorg als mogelijke tussenstap/opleiding.
- VAN wie zorg nodig heeft, kan en telt niet meer mee NAAR wie zorg nodig heeft, kan ook nog steeds kennis opdoen, omzetten in de praktijk en een steentje bijdragen aan de maatschappij.
- VAN wie zorg nodig heeft, kan niet instaan voor de eigen behoeften NAAR wie zorg nodig heeft, kan evenwaardig instaan voor het eigen inkomen.
- VAN een onderwijssysteem gericht op prestaties (punten) NAAR een onderwijssysteem gericht op competenties en talentontwikkeling, op krachtgericht denken en doen.
- VAN arbeidszorg als kanttekening van de arbeidsmarkt NAAR arbeidszorg als beproefde methodiek, inzetbaar voor scholen en organisaties.
- VAN traditionele economie met financiële winst als doel NAAR betekeniseconomie met financiële winst als middel tot maatschappelijke meerwaarde als doel, waarin plaats is voor elk talent.
- VAN hokjesdenken NAAR elk talent telt, Human Rights Art.27: iedereen heeft recht op werk.
- VAN lineaire economie NAAR circulaire economie waar elk talent creatief kan bijdragen en toegevoegde waarde heeft. Arbeidszorg en maatwerk is de ideale werkvloer.
De steun van de Europese Commissie voor de productie van deze website houdt geen goedkeuring van de inhoud in. De inhoud geeft de standpunten van de auteurs weer en de Commissie kan niet aansprakelijk worden gesteld voor het gebruik dat eventueel wordt gemaakt van de daarin opgenomen informatie.