Afbeelding van Gerd Altmann via Pixabay

Europees leermodel maakt vrij verkeer van leren en werken eenvoudiger

De Europese Commissie lanceerde onlangs het nieuwe Europees leermodel (ELM). Eva Van de gaer van Europass Vlaanderen vertelt ons waarom dat belangrijk is.

“Het grote voordeel van het ELM is dat je er alles wat met leren en werken in Europa te maken heeft op een uniforme manier mee kan beschrijven”, zegt Eva. “Daardoor kunnen begrippen en concepten over leren en werken in de verschillende landen en organisaties ook op dezelfde manier begrepen worden. Zo wordt het heel wat gemakkelijker om daarover gegevens uit te wisselen want elke organisatie of leerinstelling hanteert dezelfde begrippen om leeruitkomsten, opleidingen en kwalificaties te omschrijven, over de verschillende talen heen.”

Zo’n gemeenschappelijk model op Europees niveau is dus belangrijk omdat het vrij verkeer van leren(den) en werken(den) vergemakkelijkt.

uitwisselen

Achter het ELM zit een complex abstract model dat alle gegevenselementen in beeld brengt en standaardiseert.

Kan je een voorbeeld geven van het gebruik van het ELM?

Eva Van de gaer: Stel dat een universiteit een leeractiviteit wil aankondigen. Dat kan bijvoorbeeld een universitaire opleiding zijn, of misschien een online cursus, of een korte workshop. Dankzij het ELM kan deze universiteit alle informatie zo presenteren dat iedereen, in elke EU-lidstaat, ze op dezelfde manier begrijpt maar ook digitaal de gegevens over deze opleiding (en eventueel behaalde certificaten) kan uitwisselen. Ook voor werkgevers is dit belangrijk. Elke (potentiële) werkgever in elk land zal precies weten wat een sollicitant leerde of bereikte na afloop. Het ELM laat bovendien toe om deze gegevens over opleidingen en kwalificaties gemakkelijk te verifiëren en te delen over grenzen heen.

Daarmee wordt het waarschijnlijk ook eenvoudiger om bijvoorbeeld een diploma, certificaat, examenresultaat, beroepscertificaat aan te maken en uit te reiken?

Dat spreekt voor zich. Het ELM is het datamodel dat ook gebruikt wordt voor het aanmaken van de European Digital Credentials for Learning (EDC). Dat is een gestandaardiseerd, fraudebestendig elektronisch document dat competenties en leerresultaten omschrijft. Een EDC kan gaan over een leeractiviteit (bv. bijgewoonde lessen, online cursus), een beoordeling, een aanbeveling van een werkgever of een kwalificatie (bv. een diploma of certificaat) en dit zowel in een formele als niet-formele of in-company leercontext. Een EDC is juridisch gelijkwaardig aan een papieren certificaat behaald bij een van de leden van de Europese Onderwijsruimte. In de praktijk kunnen ze een digitale versie zijn van je universiteitsdiploma, cursuscertificaat of een ander type getuigschrift. Een groot voordeel van EDC is dat je je diploma nooit meer kan verliezen en dat je ze heel makkelijk digitaal kan delen met potentiële werkgevers. Het ELM biedt de gepaste woordenschat in een gestandaardiseerd formaat om een EDC te maken die ook machine readable is. Op die manier kunnen onderwijsinstellingen, opleidingscentra en werkgevers heel gemakkelijk de informatie over de gevolgde opleiding en het resultaat digitaal raadplegen en de authenticiteit ervan verifiëren. Het ELM speelt op deze manier echt in op de behoeften van het onderwijs en de volwasseneneducatie, en ook van alle andere soorten opleidingen en leeractiviteiten op de arbeidsmarkt. Door het ELM te gebruiken, kunnen ook veel andere documenten worden gestandaardiseerd. Denk maar aan een studentenkaart, een lidkaart van een beroepsvereniging, de lerarenkaart of andere leerdocumenten.

Dat zal ook de erkenning van certificaten of andere documenten buiten de uitgevende organisatie, sector of land bevorderen?

Ja, het zal het erkenningsproces – zeker over grenzen heen – veel gemakkelijker maken. Wanneer je een EDC ontvangt en die opent, wordt er automatisch een controle uitgevoerd om de authenticiteit van de EDC te verifiëren en om na te gaan of die is uitgereikt door een geaccrediteerde instelling. Het ELM is nu beschikbaar in 29 talen. Het biedt alle tools om de erkenning van kwalificaties en de validatie van vaardigheden te vergemakkelijken. Op die manier zal het ook een algemene leercultuur van levenslang leren, bijscholing en omscholing versterken.

Achter het ELM zit een gesofisticeerd datamodel. Kan je uitleggen wat een datamodel is en waarom het nuttig is?

Een datamodel is een (ingewikkeld) abstract model dat alle gegevenselementen in beeld brengt en standaardiseert. Het geeft ook aan hoe deze gegevens zich tot elkaar en tot de realiteit verhouden. Dit kan bijvoorbeeld zijn hoe een cursus verbonden is aan een toets of assessment, en welke plaats de cursus inneemt in een diplomatraject of een kwalificatie. Het datamodel zorgt voor een uniforme structuur. Zo wordt bijvoorbeeld altijd een ‘startdatum’ gekoppeld aan een ‘leeractiviteit’. Maar de uiteindelijke echte basis van het ELM zijn de definities, leernormen en kwalificaties die te vinden zijn in vele Europese beleidsdocumenten, bijvoorbeeld de EQF-aanbeveling, het Europass-besluit, het diplomasupplement, de aanbeveling over microcredentials enzovoort. Het ELM draagt zo bij aan de verwezenlijking van de Europese vaardighedenagenda, de Europese onderwijsruimte en het Actieplan voor digitaal onderwijs. Lees hierover meer op Inspiratie uit Europa.

Eva Van de gaer

Eva Van de gaer van Europass Vlaanderen.

ELM, EDC en Europass?

ELM is het achterliggende datamodel om opleidingen, cursussen, kwalificaties te omschrijven. Binnen het Europass-platform vind je de EDC-infrastructuur die elke werkgever, organisatie of onderwijsinstelling toelaat om EDC aan te maken en uit te reiken.

De infrastructuur voor de European Digital Credentials for Learning (EDCI) is een reeks standaarden, services en software die door de Europese Commissie is ontwikkeld ter ondersteuning van de EDC. Het is een integraal onderdeel van het nieuwe Europass-platform, waarmee men in staat wordt gesteld om EDC uit te reiken, op te slaan, te verifiëren, te delen en als zodanig te herkennen op een manier waardoor is gegarandeerd dat ze fraudebestendig zijn.

De EDC-issuer stelt organisaties in staat om European Digital Credentials for Learning uit te reiken. Met de EDC-viewer kunnen ontvangers van EDC’s de credentials visualiseren en exporteren.

EDC bieden veel voordelen aan werkgevers en onderwijsinstellingen. Ze betekenen een administratieve vereenvoudiging van het verifiëren van credentials bij het verwerken van sollicitaties en studie-aanvragen. Werkgevers en onderwijsinstellingen kunnen de credentials van kandidaten, vooral die uit andere lidstaten, gemakkelijker begrijpen omdat ze in hun taal worden vertaald. De tegen fraude beschermde credentials zijn te vertrouwen.

Iedereen kan er een e-portfolio opbouwen waarin men ook alle digitale bewijzen van leer- en werkervaringen kan bijhouden. Iedereen is eigenaar van zijn gegevens. Iedereen kan zijn credentials gemakkelijk delen met een toekomstige werkgever en/of met een (onderwijs)instelling in het kader van een voortgezette opleiding. Iedereen kan op elk moment in hun loopbaan hun credentials aanbieden en laten verifiëren, zelfs als de instelling die ze uitreikte niet meer bestaat, of als de gegevens die tot de uitreiking van de credential leidden, verloren zijn gegaan.

logo Europass

Op het Europass-platform kan je ook een profiel aanmaken waardoor je toegang krijgt tot verschillende loopbaantools zoals een eigen e-wallet, waarin je je EDC kan bewaren en delen met potentiële werkgevers. Op basis van je Europass-profiel kan je makkelijk een cv maken en ontvang je suggesties van jobs en opleidingen op maat. Het platform is dé plaats om opleidingen en vacatures samen te brengen van alle Europese lidstaten op één platform. De Europese Commissie ziet Europass dan ook als een belangrijke loopbaantool voor levenslang leren.